Monday, July 22, 2013

ඇසළ පෙරහර වෙනුවෙන් පේවෙන කතරගම

රුහුණු මහා කතරගම දේවාලයේ ඇසළ මංගල්‍ය පෙරහර වෙනුවෙන් පේ වෙන කතරගම පුදබිමේ අසිරි සිරිය ඔබට ලියන්නට අපි ඉකුත්දා එහි ගියෙමු.
පරිසරය නිහඬය. ශාන්ත බවින් පිරුණේ වෙයි. දෙවියන් පිළිබඳ බැතිබර හැඟීමෙන් යුතු ජනයා සුදු වතින් සැරසී සිටිති. ඈතින් කාවාඩි නැටුමක් එනු පෙනෙයි. වේග රිද්මයෙන් සංගීතය නිකුත් වුවද දැහැන්ගත සිත බිඳ දැමීමට එය සමත් නොවේ. එය ඒ පුදබිමේම අනන්‍ය ලක්ෂණයකි. ආගමික විවිධත්වයත් සංස්කෘතික විවිධත්වයත් මුසුවීමෙන් නැගෙන විචිත‍්‍රවත්වය එහි උරුමය බවට පත් වී තිබේ.


අපි ඔබ මොබ ගියෙමු.
මාසයක් පුරා අලි හා වන සතුන් පිරි ගිරි දුර්ග හා ජල දුර්ගවලින් ගහන මහ වන මැදින් පැමිණි බැතිමත්හු දොවොල් බිමේ තුරු සෙවණේ ගිමන් හරිති. ඔවුන්ගේ ගමන සුපුරුදු පරිදි ආරම්භ වන්නේ කප් සිටුවීමෙන් පසුවය. කප් සිටුවා දින 45ක් තුළ ඇසළ මංගල්‍යය ඇරැඹෙන බැවින් ඒ දින බලා ඔවුහු පිටත්වෙති. මඩකළපුව, අක්කරෙයිපත්තුව, අම්පාර, තිරුක්කෝවිල්, සංගමන් කන්ද, තෙරමාරි, ඌරණී, පොතුවිල්, ආරුගම්බේ, පානම, ඔකඳ, කුමන හරහා රඹුක්කන් ඔයෙන් එතෙර වන ඔහු යාල අංක 2 කලාපයට පැමිණ මැණික් ගඟ තරණය කර කටගමුව, වල්ලිමාතාගම පසු කර ඔවුහු කතරගම පුද බිමට පැමිණෙති.


කපුගම සරණ තිස්ස හිමි


සොමිපාල ටී. රත්නායක ප‍්‍රධාන කපු මහතා


ජනාධිපති ජ්‍යෙෂ්ඨ සහකාර ලේකම් පත්මසිරි රාජපක්ෂ

ගමනට මාසයක් කල් ගෙවී යයි. මහ වන මැදින් එන ගමන අනතුරදායකය, බිහිසුණුය. කටුකය. කර්කෂය. අව් වැසි හා පින්නෙන් ලබන පීඩා එමටය. වන සතුන්ගෙන් එල්ල විය හැකි උපද්‍රවද බහුලය. මහ වන මැද ආහාරය සියතින්ම සාදාගත යුතුය.
”දෙවියන්ට තියෙන භක්තිය නිසා අපි එහෙම එන්නේ. දෙවියන් වෙනුවෙන් කැප වුණාම දෙවියන් අප වෙනුවෙන් කැප වෙනවා.” බැතිමතෙක් කීවේය. එහෙත් ඔවුහු මාධ්‍යයට කතා කිරීමට කැමැත්තක් නොදක්වති. ඒ ඔවුන්ගේ අරමුණ දෙවියන් පිදීම පමණක් වන හෙයිනි.
”මේ ගමනට එන්න පෙර මාස 5ක්වත් අපි පේ වෙනවා. මස් මාළු කිසිවක් කන්නේ නෑ. කිල්ලට අහුවෙන්නේ නෑ. එහෙම වුණොත් දෙවියන් වැඩ ඉන්න බිම අපිරිසුදු වෙනවා.” ඒ බැතිමතා කීවේය. පාද යාත‍්‍රාවේ අතීතය 1830 දක්වා තරම් ඈතට දිව යන අතර ඉන්දීය බැතිමතුන් පවා මෙම ගමනට එක් වන බව පැවසේ. ඔවුහු එකල ති‍්‍රකුණාමලය වරායට පැමිණ එතැන් සිට පාද යාත‍්‍රාවට එක් වන බවද කියැවිණි.
මාසයක් පුරා දුෂ්කර මගක් ගෙවා පැමිණි බැතිමතුන් අතර ගැබිනි මවක්ද සිටියාය.
”මගේ බාරය පිරිමි දරුවෙක් ලැබෙන්නයි. ඒ නිසා මට මේ ගමන අසීරු වුණේ නෑ.” ඇය කීවාය.
පාද යාත‍්‍රාවේ එන පිරිස් විවිධ තරාතිරම්වලට අයත් බැතිමත්හු සිටිති. ඒ අතර මහාචාර්යවරු, ඉංජිනේරුවෝ, විධායක ශ්‍රේණියේ නිලධාරීහු, පරිපාලන ක්ෂේත‍්‍රයේ නිලධාරීහු, වෛද්‍යවරු, විදුහල්පතිවරු, මෙන්ම ගොවි හා ධීවරයෝද වෙති. එහෙත් ඒ සියල්ලෝම එක සමාන වෙති. ජීවිතයේ වරක් හෝ මෙම පාද යාත‍්‍රාවේ යෙදීම දෙවියන් වෙනුවෙන් කරන ඉහළම පූාජව යැයි ඔවුහු සිතති.
එහෙත් ඔවුන්ට මෙවර කීමට අවනඩුවක් තිබිණි.
”ජූලි මාසයේ පැවැත්වෙන පෙරහර මේ පාර අගෝස්තු මාසයට කල් ගිහිල්ලා. ඒක අපි දන්නේ නෑ.” ඔවුහු කීහ.
රුහුණු මහා කතරගම දේවාලයේ වාර්ෂික පෙරහර මංගල්‍ය තුනක් පවත්වනු ලැබේ. පළමුවැන්න අවුරුදු මංගල්‍යය වේ. කතරගම දෙවිඳුන් වල්ලි අම්මා මාතාව බැලීමට යාම ස්මරණය කිරීම සඳහා මෙම අවුරුදු මංගල්‍ය පෙරහර පවත්වනු ලැබේ. දෙවැන්න ඇසළ මංගල්‍ය පෙරහර වේ. කතරගම දෙවිඳුන් හා වල්ලි අම්මා මාතාව අතර සිදු වූ විවාහය ස්මරණය කිරීම සඳහා මෙම ඇසළ මංගල්‍ය පෙරහර පැවැත්වේ. කප් සිටුවා දින 45කට පසුව ඇසළ පෙරහර ආරම්භ වන අතර නැකැත් යෙදීම අනුව ඇසළ පෙරහර මංගල්‍ය සඳහා දින 15ක් හෝ 16ක් ගත වේ. මංගල්‍යයේ අවසාන දින තුනේදී තේවානි අම්මාට හොරෙන් කතරගම දෙවිඳුන් වල්ලි අම්මා දේවාලය වෙත වැඩමවීම විශේෂ චාරිත‍්‍රයකි.
තුන්වැනි වාර්ෂික පෙරහර මංගල්‍ය වනුයේ ඉල්මහ කාර්තික මංගල්‍ය වේ. කතරගම දෙවිඳුන්ට වල්ලි අම්මා මාතාව හමුවීම සිහිපත් වීම සඳහා මෙම පෙරහර මංගල්‍ය සිදුකෙරේ. එළැඹෙන නව වසර සඳහා රුහුණු මහා දේවාලයේ නිලධාරීන් පත් කරන ලද පසු සිදු කරන පළමු උත්සවය ලෙස මෙය හැඳින්වේ.
පුරා මසක් කල් මහ වන මැදින් පාද චාරිකාවේ යෙදුණ බැතිමතුන්ට පෙරහර මාසය මෙවර වැරැදුණේ ඇයි? ජූලි මාසයේ සිිරිත් පරිදි පැවැත්වෙන ඇසළ පෙරහර මංගල්‍ය මෙවර අගෝස්තු මාසයට කල් ගියේ ඇයි? ඒ සම්බන්ධයෙන් විමසීමට නිවැරැදිම සුදුස්සා රුහුණ මහා කතරගම දේවාලයේ ප‍්‍රධාන කපු ධුරන්දර සොමිපාල ටී. රත්නායක මහතාය. ඔහු මෙසේ පිළිතුරු දුන්නේය.
‘‘මේ අවුරුද්දේ වෙසක් පොහොය ගෙවී ගියේ උදේ 9.58ටයි. කප් සිටුවීම කළ යුත්තේ බ‍්‍රහ්ම මූර්තියට. ඒ කියන්නේ උදේ හයට විතර තමයි කප් සිටුවිය යුත්තේ. පොසොන් පොහොයත් මාසයේ අන්තිමට ගියා. පෞරාණික චාරිත‍්‍රවලට අනුව කප් සිටුවා දින 45කට පසුවයි පෙරහර මංගල්‍ය පැවැත්විය යුත්තේ. ඒ අනුවයි මෙවර ඇසළ මහා පෙරහර මංගල්‍ය අගෝස්තු මාසයට කල් ගියේ. එහෙම නැතිව වෙන කිසිම හේතුවක් නෑ. මේ තත්ත්වයන් ජනමාධ්‍ය මගින් දැනුම්වත් කළා. අද සන්නිවේදන පහසුකම් බහුලයි.  ඕනෑම කෙනකුට යමක් පහසුවෙන් දැන ගන්න පුළුවන්. ඒ නිසා කවුරු හරි කියනවා නම් ”දන්නේ නෑ” කියලා ඒක පිළිගන්න බෑ’’.
ඉකුත් ජූනි 24 වැනිදා කප් සිටුවීය. නම සඳහන් නොකරන ගස් විශේෂයක් පොහෝ දිනයකදී කපා මැණික් ගෙඟන් නාවා වල්ලි අම්මා දේවාලයේ පූජාව අවසන් වූ පසු සළුවකින් වසා තැන්පත් කරනු ලබයි. එතැන් සිට කපු මහතුන් විසින් දේවාලය දක්වා පෙරහරෙන් ගෙන ගොස් නැකැතට අනුව දේවාලයේ ඇතුළත සිටවනු ලබයි. එම ගස කැපීමට පෙර රාජකාරි මණ්ඩලයේ ගොටු මසන කපු මහතුන් විසින් කැලෑ වැදී තෝරා ගැනීමෙන් පසුව කහ රෙදිවලින් වසා රැුගෙන එනු ලබයි. එම ගස් දෙක සමාන අතු රිකිලි තුනකින් සමන්විත වීම විශේෂ ලක්ෂණයකි. ඌලියන් පංගුකරු විසින් ගස සොයා කැලෑවැදීමේදී මඟ එළි කර දෙයි. කපු මහතුන් දෙදෙනෙක්ද ඔවුන් කැටිව යති. කනු රැගෙන එක් වරක් පැදකුණු කර කනු නානුමුර හෙවත් නහවා කරට ගනු ලබයි. නානුමුර කිරීමේදී පළමුව කප් කනු දෙක දෙහි ගා පිරිසුදු කර පැන්වලින් නහවා සඳුන් ගල්වා අනතුරුව සුවඳ දුම් අල්ලා පොල්තෙල් පහන් දැල්ලෙන් උණුසුම් කෙරේ. ඒ වෙනුවෙන් වූ ආලත්ති පූජාවක්ද වෙයි. ඒ කප් සිටුවීම හා නානුමුර මංගල්‍යය ඉකුත් ජූනි 24 වැනිදා පැවැත්විණි.
අගෝස්තු 7 වැනිදා ආරම්භක පෙරහරෙන් ඇසළ පෙරහර මංගල්‍යය ආරම්භ වන අතර අවසන් මහ පෙරහර අගෝස්තු 26 වැනිදා පැවැත්වේ.  අගෝස්තු 21 වැනිදා දිය කැපීමේ මංගල්‍යයෙන් ඇසළ පෙරහර මංගල්‍ය නිමාවට පත්වේ.
පෙරහර මංගල්‍ය සඳහා සූදානම කෙබඳුද? එය විමසීම සඳහා අප හමුවූයේ ජනාධිපති ජ්‍යෙෂ්ඨ සහකාර ලේකම්, ඇසළ පෙරහර මංගල්‍යයේ ජනාධිපති මෙහෙයුම් කමිටුවේ සභාපති පද්මසිරි රාජපක්ෂ මහතාය. ”ශෂීන්ද්‍ර රාජපක්ෂ මැතිතුමා බස්නායක නිලමේ ධුරයට පත් වූ පසු පවත්වන 8 වැනි පෙරහර මංගල්‍යයයි පැවැත්වීමට නියමිතව තිබෙන්නේ. එය ඉතා උත්කර්ෂවත් ලෙස පැවැත්වීමට සියලූ විධිවිධාන සලසා තිබෙනවා. මෙම පෙරහර මංගල්‍යයට ලක්ෂ සියයක් පමණ බැතිමතුන් සහභාගි වෙනවා කියලා අප බලාපොරොත්තුවෙන් සිටිනවා. 26 වැනිදා පැවත්වෙන අවසන් පෙරහරට පමණක් බැතිමතුන් ලක්ෂ 25කට ආසන්න පිරිසක් සහභාගි වෙනවා කියලා අපි විශ්වාස කරනවා.”
පත්මසිරි රාජපක්ෂ මහතාට අනුව සිකුරාදා, සෙනසුරාදා හා ඉරිදා යන දිනවලදී ලක්ෂයකට වැඩි බැතිමතුන්ගෙන් පූජා භූමිය පිරී ඉතිරී යයි.
”ගිය අවුරුද්දේ පෙරහර මංගල්‍යයට පාද යාත‍්‍රාවෙන් පැමිණි බැතිමතුන්ගේ ගණන තිස්පන් දහසක් පමණ වුණා. අපි හිතනවා මෙවර පනස්දහසකට අධික ජනතාවක් සහභාගි වෙයි කියලා.”
පද්මසිරි රාජපක්ෂ මහතා කළ මෙම ප‍්‍රකාශය ඓතිහාසික කතරගම පුදබිමේ හාස්කම් කියාපාන්නකි.
”නළලේ මොට්ටු තියන තින්නූන් ගෙනෙන්නේ කොහෙන්ද කියලා ඔබ දන්නවද? මේ කිට්ටුවම තියෙනවා කොච්චිපොතාන කියලා ගමක්. ඒ ගමේ විශේෂ පාෂාණ වර්ගයක් තියෙනවා. පෙනුමෙන් ඒක සුදුපාට ගලක් වගෙයි. හැබැයි පෙරහර කාලෙට ඒ ගල් වර්ගය පිටි බවට පත් වෙනවා. ඒවා තමයි තින්නූර් වශයෙන් යොදා ගන්නේ. පෙරහර සමය ගෙවී ගිය පසු ඒ පිටි යළිත් සුදු පැහැති ගල් බවට පත් වෙනවා.”
කතරගම අභිනවාරාමාධිපති රුහුණු මාගම් පත්තුවේ ප‍්‍රධාන අධිකරණ සංඝනායක කපුගම සරණතිස්ස හිමියන් ප‍්‍රකාශ කළේ මෙවර පෙරහර මංගල්‍යය අති උත්කර්ෂවත් අන්දමින් පැවැත්වෙන බවට ඉඟි පළ වී ඇති බවය.
”මේ බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩම කළ පින් බිමක්. ඒ අනුහස් මේ පින් බිමේ තියෙනවා.” උන්වහන්සේ ප‍්‍රකාශ කළහ.
 කතරගම දොවොල් බිමේ අභිනවාරාමය ඉදිවුණේ කොහොමද? අපේ ප‍්‍රශ්නයට උන්වහන්සේ මෙසේ පිළිතුරු දුන්හ.

මේ පන්සල හදලා තියෙන්නේ 1924දි. ඒ කාලේ මේ පළාත් දියුණු නෑ. මහා වනාන්තරයක්. කිරි වෙහෙරත් තනිකරම පස් ගොඩක් බවට පත්වෙලා තිබිල තියෙන්නේ. බැතිමතුන් එන්නේ කරත්තවලින්. හරිහමන් පාරක් තොටක් නෑ. හාමුදුරුවරු වැඩියට දින ගණන් ගස් ගල් යට තමයි ඉන්නේ. මේ තත්ත්වය දැකපු කතරගම දේවාලයේ ඒ කාලයේ හිටපු ප‍්‍රධාන කපු මහත්තයා ටී.ආර්. බාරිස් මහත්තයා මේ පන්සල හදලා කතරගම ආයුපාල නායක හාමුදුරුවන්ට පූජා කළා. ඇත්තටම මේ පළාත් පුදබිම දියුණු වෙන්න පටන් ගත්තේ සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක අගමැතිනියගේ පූජා භූමි සංකල්පයත් සමගයි’’.
කපුගම සරණතිස්ස හිමියන් ප‍්‍රකාශ කරන පරිදි එකල කිිරිවෙහෙර පස් ගොඩකි. මම කිරිවෙහෙර  දෙස බැලූවෙමි. එය සුදෝ සුදට බබළයි. අලූත තීන්ත ආලේප කර ඇති සෑ රදුන් දෙස බලන  ඕනෑම සැදැහැතියකුගේ සිත් නිවී සැනසීම් බවට පත් වෙයි. සිත් බුද්ධාලම්භන පී‍්‍රතියෙන් පිරී යයි.
”පසුගිය දවස් ටිකේම කොළඹ මහත්වරු වගයක් අලූතෙන් සෑ රදුන් තීන්ත ආලේප කළා. ඒ මහත්වරු පුදුම විදියට මහන්සි වුණා. මේ පිනම ඇති මහත්වරුන්ට පවුලේ අයට බුදුන් දැක නිවන් දකින්න.” සලපතල මළුවේ වැතිර බුදුන් වඳිමින් සිටි සැදැහැතියෙක් කීවේය.
ආබාධිත අයකුට වුවද සෑ මළුවට ඇතුළු වී බුදුන් වැඳීමට පහසු වන පිණිස රෝද පුටු ගමන් කළ හැකි නව මාවතක්ද කිරිවෙහෙරේ ඉදි වී තිබේ.
”ඒක නම් පින් ඇති වැඩක්” උපාසක අම්මා කෙනෙක් කීවාය.
රුහුණු මහා කතරගම පෙරහර මංගල්‍යයට සූදානම එපරිදිය.

කතරගම පුදබිමේ හාස්කම් හා චාරිත‍්‍ර ලබන සතියේ.

සටහන - ප‍්‍රසන්න සංජීව තෙන්නකෝන් / සේයාරූ - ඇලෙක්සැන්ඩර් බාලසූරිය
2013 ජූලි මස 21 12:57:25 | ලංකාදීප කර්තෘ මණ්ඩලය

http://www.lankadeepa.lk/index.php/articles/153790


සද්දන්තයා ආධාර ඉල්ලයි


යාල වනෝද්‍යානයේ කටගමුව කිලෝමීටර් 40ක් ඈතින් උඩපොත්තනපිටියේ පාදයක් තුවාල වූ අලියකු අසීරුවෙන් එහා මෙයා යන බව එහි ගිය සංචාරකයෝ පිරිසක් කියති.

http://www.lankadeepa.lk/index.php/articles/153770

Sunday, July 21, 2013

සුප්‍රසිද්ධ රාවණා රජුගේ පියාගේ පියා (සීයා) වන පුලතිසි ඉසිවරයා

ලකේගල..
පුලස්තිගේ ආකාශ පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථානය ලෙස සැලකේ...පෘතුවියේ සිට විශ්වයට දුර අඩුම හා වැඩිම තාරකා ප්‍රමාණයක් දිස්වන ස්ථානය ලෙස මෙය සැලකේ..

පුලතිසි ඉසිවරයා ලැග සිටය ගල
යක් විරුවන් ගරුත්වයෙන් හිස නැමූ ගල
දිවා රැයේ පුලතිසි පුර පෙනෙන ගල
ලක්ගල වාසනාවන් ඒ තෙදැති බල


දැනට සුප්‍රසිද්ධ පොලොන්නරුවේ පරාක්‍රම ප්‍රතිමාව ලෙස හඳුනාගන්නා මෙම ප්‍රතිමාවේ ඉහළ කෙල‍වරේ පුලතිසි නමින් කොටා ඇති අතර වර්ගපූර්ණිකාව නම් මුද්‍රණය නොකෙරුණ ඉතිහාස පුස්කොල පොතට අනුව මේ පුලතිසි පුරය පාලනය කරන ලද පුලස්ති ඉසිවරයාගේ ප්‍රතිමාවයි


සුප්‍රසිද්ධ රාවණා රජුගේ පියාගේ පියා (සීයා)වන පුලතිසි ඉසිවරයා, ලං‍කාවේ ප්‍රධාන මුනිවරයන් වන කපිලථ, පුලස්ථ්, නාරද හා අගස්ති යන අයගෙන් ප්‍රධානියා ලෙස සැලකෙයි. පුලතිසි පුරය (පොලොන්නරුව) යනු පුලතිසි ඉසිවරයාගේ පාලන තන්ත්‍රය පිහිටි ප්‍රදේශයයි. අද පොළොන්නරුවේ පිහිටි සුප්‍රසිද්ධ පරාක්‍රම ප්‍රතිමාව පුලතිසි ඉසිවරයාගේ ප්‍රතිමාවයි (මෙම පිළිමය පුලස්ති ඉසිවර හෝ පළමුවන පරාක්‍රමබාහු රජ රජ නිරූපනය කරන බව විද්වත් මතයයි.). අදද එහි ඉහල කොටසේ පුලතිසි යන අකුරු හතර දක්නට ඇත. නාලන්දා ගෙඩිගෙය යනු පුලතිසි ඉසිවරයාගේ සොහොනයි. ඔහු අවුරුදු 102 ක් එනම් අද වර්ෂවලින්නම් අවුරුදු 200ක් පමණ ජීවත් වූ බව සඳහන් වේ. එසේම පුලතිසි ඉසිවරයා විසින් ලංකාවේ සංගීතය ඇති කළ බවට ද මතයක් සංගීත ඉතිහාසය  නැමති ග්‍රන්ථයේ සඳහන් වේ. එසේම "...රාවණගේ සීයා, පුලස්ති, තුන් වේදයේම සමර්ථ ව සිටි බව කියන හෙයින් රාවණාගේ උගත්කම ගැන සැක කළ යුතු නො වෙයි...." යයි එළිදරව්ව -නැමති ග්‍රන්ථයේ ද සඳහන් වේ.

ග්‍රීසියේ ඇති ‘පවුලතිත්’ නම් වෛද්‍ය ශාස්ත්‍රය ඔවුන්ට පුලතිසි ඉසිවරයා ගෙන් ලද්දකි. මාලිගාවිල ආශ්‍රිතව මෙතුමා විසින් නිර්මාණය කරන ලද ඇස්රෝහලක් තිබී ඇත.

හිමාලයේ තිබූ වෛද්‍ය සමුළුවට ලංකාවෙන් පුලතිසි ඉසිවරයා ගිය බව සඳහන් වේ. ඒ බව "...ලංකාවෙහි විසූ අති පුරාණ ශාස්ත්රශඥයෙක් වූ පුලස්ති ඍෂිහු වරක සංහිතාවෙහි සඳහන් හිමාලයෙහි පවත්වන ලද මහා වෛද්යු සම්මෙලනයට පවා ගියහ..." ආදි වශයෙන් පවුලේ වෙද පොත නැමති ග්‍රන්ථයෙහි ඩී. සි. ජයසේකර මහතා ප්‍රකාශ කරයි.

දන්වන්තරී නම් පුද්ගලයා ආයුර්වේද ක්‍රමය ඇති කළ කෙනා වන අතර ඔහුව සිගිරියට ගෙන්වා අපේ වෛද්‍ය ක්ර්මය පුලතිසි ඉසිවරයා විසින් උගන්වා ඇත. ඔහුට පුලතිසි ඉසිවරයා ‘සෙන්හලිකා’ නම් කුරුඳු වර්ගයක් දී ඇති අතර අදටත් සීගිරියේ හා හිමාලයේ මෙම ශාකය දක්නට ඇත. සීගිරියේ රාම කැලේ මෙම ගසඅදටත් ඇත.

ජ්‍යෝතිෂයේ මූලික සිද්ධාන්ත හතරෙන් දෙකක් වන සූර්ය සිද්ධාන්තය හා පවුලප්තය සිද්ධාන්තය පුලතිසි ඉසිවරයා නිර්මාණය කළ ඒවා ය.

හෙළ නැකත් කලාව නිර්මාණ මෙතුමා විසින් සිදු කළ අතර එහි කොටස් පහත පරිදිය.

සප්ත යෝගය - ඉන්ද්රෝ ගුරුළුව, පංච පක්ෂිය, යම කාලය, උඩු මරණය, දින මුර්තුව, ඊසකය, ශිවා ලිඛිතය
උමා ජ්යො‍තිෂය
හෝරා වග
සුදර්ශන වක්ර ය
සෙත් වග
වාස්තු වග
උමා පද්ම හා උමා ගුරුළුව

මේ අතර ස්ත්‍රී ජාතික චන්ද්‍රිකා නම් ග්‍රන්ථය පුලතිසි ප්‍රමුඛ ඉසිවරු හතරදෙනෙක් විසින් නිමවන ලද බව පැවසේ.

ලග්ගල කදු මුදුනේ මෙතුමාගේ ආකාශ පරීක්ෂණ මධ්‍යස්ථානයක් තිබූ බවට සැලකෙන අතර එහි අදටත් පැරණි ගොඩනැගිලි වල නටබුන් දක්නට ඇත. මෙම කන්ද ඉතාමත් අසීරුවෙන් තරණය කළ යුතු කඳු ශිඛරයක් වන අතර එම කන්ද ආශ්‍රිතව ජීවත් වන ජනතාවගේ දේහ ලක්ෂණ තුළින් පැරණි යක්ෂ ගෝත්‍රික දේහ ලක්ෂණ දක්නට ලැබේ. එසේම ඔවුන් අදටත් අදහන්නේ රාවණා දෙවියන් වන අතර වෙනත් දෙවිවරුන් පිළිබඳ ඔවුන් නොදන්නා තරම්ය. පැරණි රාවණා කවි අදටත් ඔවුන් කටපාඩමින් කියන අතර පැරණි බෙහෙත් හා මන්ත්‍ර වැනි දේ අදටත් නොනැසී පවතියි.








Sunday, July 14, 2013

කදු මුදුනක තනිවු වූ පුංචි වැලිමඩ ගොවියෝ

තැපැල් එන්නේ නෑ
ග්‍රාම නිලධාරි නෑ
පන්සලක් නෑ

වේලාව පෙරවරු එකොළහට පමණ ඇත. අපි බිබිලෙන් බදුලු පාරට පිටත් වනවිට ගිනිගහන රස්නේ?නයෙන් බොහෝ පීඩාවට පත්ව සිටියෙමු. බදුලු පාරේ මද දුරක් විත් තිස් දෙකේ කණුව ළඟින් හැරී අලවත්තාගොඩ පාර දිගේ කෙටිදුරක් පැමිණියෙමු. දැන් පෙර මෙන් නොව පරිසරයේ ඇත්තේ මද සිසිල් බවකි.

“හපුගහපතනට කොහෙන්ද යන්නේ” මග අයිනේ වූ කඩයකින් විමසුවෙමු.

“ඕන් ඔය පාරේ උඩහට යන්න.”

පාර කොන්ක්‍රිට් කර ඇත. වාහනයකට ද ගමන් කිරීමට පුළුවන. සිතට පිවිසියේ සතුටකි. මඳ බෑවුමේ වාහනය ඉදිරියට ඇදෙයි. දෙපස ගහකොළවලින් පිරුණු මඟ දැන් පෙරටත් වඩා සිසිල් ය.




“ඔතනින් එහාට නම් යන්න බැහැ. මේ කොහෙන් හරි වාහනය දාලා යමු.”

මඟ පෙන්වන්නට පැමිණි රුවන් අණදෙයි.

අපි ඔහුගේ අණට කීකරු වීමු. අතරමඟ නිවෙසක මිදුලේ වාහනය නතරකොට ගමන පිටත් වීමු.

බිබිලත් හපුගහපතන ගමත් අතර කොතරම් නම් වෙනසක් ඇත්දැයි සිතෙන්නේ එහි ගිය අයෙකුට පමණි. හපුගහ පතනට සහ මඟ දැන් බෙහෙවින් තෙත බරිතය ඉර මුදුන් වී තිබුණ ද මඟට හිරු එළිය වැටෙන්නේ ගස් අතරින් පතර පෙරී ඒමෙනි.

ඒ නිසා ම පරිසරය බෙහෙවින් සිසිලස ය. නුවරඑළිය ප්‍රදේශයට ආවේණික දේශගුණික ලක්ෂණවලින් හෙබි හපුගහපතන ගම්මානය මිනිසුන් හඳුන්වන්නේ පුංචි වැලිමඩ යනුවෙනි. තවෙකෙක් සපුගහපතනද කියති. ආරම්භයේදී මෙන් නොව ගම තුළට යන්නට යන්නට මාර්ගය දුෂ්කර ය.

“මේ ගමේ හැමෝම ජීවත් වෙන්නේ ගොවිතැන් කරලා. මේ පාර නම් හැමෝම වගේ වගා කෙරුවේ බෝංචි. උඩරට වැවෙන හැම එළවළු වර්ගයක්ම වවනවා. අපිට තියෙන ලොකුම ප්‍රශ්නය තමයි මේ එළවළු නගරයට ගෙන යෑම. වාහනයක් යන්න බැහැ. පාර දුෂ්කරයි. කරේ තියාගෙන තමයි ගේන්නේ. එළවළු විතරක් නම් කමක් නැහැ. ගමේ කවුරු හරි ගෙයක් හැදුවොත් ඒකට අවශ්‍ය අමුද්‍රව්‍ය ගම මුදුනට ගේන්නේ කරෙන්. එක්කෙනෙක් ගෙයක් හදන්න පටන් ගත්තම ගමේ හැමෝම වගේ ඒකට උදව් කරනවා. දරුවෝ පාසල් යන්නේ එක්කෝ බදුල්ලට එහෙම නැත්නම් ඊට මෙහා තියෙන පාසලට.”

ගමන යන අතරමගදී මඟපෙන්වීමට පැමිණි රුවන් ගමෙහි දුෂ්කර බව පැවැසුවේ එසේ ය. රුවන් සිවිල් ආරක්ෂක බළකායේ සේවය කරන්නේ ය. ඔහු ලබන වැටුපින් ගමේ ඇතැමෙකුට ගොවිතැන් කිරීම සඳහා මුදලින් ආධාර කරනු ලබයි.



“මං ටවුමේ ඉඳලා ඇට වර්ග පොහොර ආදිය ගෙනැත් දෙනවා. ඒ වගේ ම ගොවිතැන නඩත්තු කරන්න වියදම් ලබාදෙනවා. අවසානයේදී වියදම් කපා නොහැර ආදායමෙන් කොටසක් ගන්නවා. එහෙම කළා කියලා කාගෙවත් හිත් රිදෙන්නේ නැහැ. පැය දෙක තුනක දුෂ්කර ගමනින් පසුව අප ගම පෙනෙන තෙක් මානයට ආවෙමු. හපුගහ පතනට යන ගමන බෙහෙවින් දුෂ්කර ය. ඒ මඟ මතුව ඇති උස් ගල් නිසා කඳුකර මගෙහි ගමන් ගැනීමට අපහසු ය. නගරයේ සිට ගමට පළමු වර යන අපට එම ගමන බොහෝ දුෂ්කරකාරි බවක් හැඟුණ ද සපුගහ පතන ගැමියෝ දිනපතාම හෝ දින දෙක තුනකට දවසක් හෝ එහෙමත් නැත්නම් සතියකට වතාවක් හෝ නගරයට පැමිණෙති. ඔවුහු මැසිවිලි නොනගන්නාහ. ගමන දුෂ්කර වුවද තම දෛනික වැඩ කටයුතු කෙසේ හෝ සිදුකර ගන්නාහ.


බිබිලේ දී දැනුන දැඩි හිරු රස්නය කඳුමුදුනේ ගම්මානයේදී අපට නොදැනිනි. හමන සුළඟ දැඩි සීතලය. ඒත් ඇතැම් ගැමියෝ හේනට ගොස් සිටිති. තවකෙක් ටවුමට ගොස් ඇත. කොතරම් දුෂ්කර වුවද ඔවුහු සතුටින් ජීවිතගෙන යති. සෑම ගෙවත්තකට නිවසේ පරිභෝජනයට අවශ්‍ය එළවළු කිහිපයක් හෝ වවා ඇත. ගම්මිරිස් ඔවුන්ගේ තවත් ආර්ථික බෝගයකි.

අපි මෙදා පාර වගා කෙරුවේ බෝංචි. බෝංචි අස්වැන්න නම් හොඳයි. ගමන දුෂ්කර නිසා අස්වැන්න ගෙනියන්න ගමට වෙළෙන්දෝ එනවා අඩුයි. එක්කෝ අපි අලවත්තාගොඩට අරගෙන යනවා. එහෙම නැත්නම් බිබිලට අරගෙන යනවා.

අප්පුහාමි හැට එක් හැවිරිදි ය. ඔහු තම දරුවන් රකින්නේ ගොවිතැන් කටයුතු කිරීමෙනි.

ගමට ජල පහසුකම් නැත. ඇත්තේ ඔයෙන් ලබාගන්නා වතුර ය. ඇතැම් තැනෙක කිතුල් කදක්, පුවක් කදන් මැදින් ඔවුහු වතුර පීලි සාදාගෙන ඇත. ගමට විදුලිය තිබුණ ද විදුලිය ගැනීමට තරම් ඇතැමෙකුට වත්කමක් නැත.

සුදුමැණිකා හේනට ඇවිත් ඇත්තේ තම මුනුපුරා සමඟ ය. “අපි ලෙඩක් දුකක් හැදුණොත් එක්කෝ ලුනුගලට යන්න ඕන. එහෙම නැත්නම් බිබිලට යන්න ඕන. මේ කොහොම ගියත් යන ගමන නම් දුෂ්කරයි. ගමට එන්න පාර හදලා දෙන්න කියලා හැමෝටම කියනවා. ඒත් මේ වනතුරු නම් වැඩක් වුණේ නැහැ. ගමට එන්න තියෙන ළඟම පාර තමයි අලවත්තාගොඩ පාර.

සුදු මැණිකේ පවසන්නේ කනස්සල්ලෙනි.




ඔවුන් කඳුමුදුනේ තනිවූ හැඩ ය. තැපැල්කරු හෝ ග්‍රාම නිලධාරීන් ගමට එන්නේ නැත. ඒ මාර්ගයේ ඇති දුෂ්කර බව නිසා ය. තැපැල්කරු අලවත්තාගොඩ හන්දියේ කඩයෙන් ගමට ඇති ලිපි තබා යයි. ඔවුහු එහි ගොස් සතියකට හෝ දින දෙකතුනකට වරක් ලිපි රැගෙන එති. ඔවුන් අයත් වන්නේ මුදියල වසමට ය. අවශ්‍ය විටෙක ගැමියෝ දුෂ්කර මඟ ගෙවා ග්‍රාම නිලධාරි මහතා සොයාගෙන යති.

සාමාන්‍යයෙන් ගමකට පන්සලක් තිබිය යුතු ය. ඒ අප දන්නා පරිදි ය. එහෙත් හපුගහපතන ගමට පන්සලක් නැත. ගමේ මරණයක් වූ විට පාංශු කූලය දීම සඳහා බොහෝ දුර සිට හාමුදුරුවෝ වඩිති. (ඒ ටැªංගොඩ රජමහා විහාරයේ සිට ය.)

“ගම දුෂ්කරයි තමයි. ඒත් මේ ගම අපේ අම්මලා තාත්තලා ජීවත් වෙච්ච ගම. අපි මේවා දාලා කොහේ කියලා යන්නද? ගමේ පවුල් විස්සක් විතර ජීවත් වෙනවා. අපිට කිසිම බාහිර කරදරයක් නැහැ. හේන් වැඩකරන අතරතුර අපත් සමඟ පිළිසඳරේ යෙදුණු ගුණපාල පැවැසීය.

කොතරම් දුෂ්කරතා තිබුණ ද ඔවුන් තමා උපන් ගමට ආදරේ ය. හැන්දෑ කළුවර අවටින් ඒමත් සමඟ අපි ගමෙන් එන්නට පිටත් වීමු.

ඈතින් ඇසෙන්නේ මාතරම්මුල්ල ඔය ගලන හඬයි. එහෙත් ඔය පැහැදිලිව දැක ගැනීමට නොහැක්කේ රූස්ස ගස් ගන තුරු වදුලු වලින් වැසී ඇති බැවිනි.

අපි යළිත් නගරයට එන්නට පිටත්වීමු. කන්ද නැග්ගට වඩා එය බැසීමට අසීරු ය. දෙපස ගස් මුල්, අල්ලා ගනිමින් හති අරිමින් අපි බොහෝ දුරක් ආවෙමු?. වංගු වෙන් වංගුව හැරුණ ද පාර නොපෙනෙයි. එහෙත් කුඩා දරු දැරියන්ගේ සිනා හඬ ඈතින් ඇසෙයි. ඒ හඬට කන්දී අපි අතර මඟ නතර වීමු. වේලාව සවස හතරහමාරත් පසු වී ඇත. දරුවෝ අමාරුවෙන් කන්ද නගිති.

“හැමදාම අපි ගෙදර එනකොට මේ වේලාව තමයි. උදේට අපි පහ මාරට විතර ගෙදරින් පිටත් වෙනවා. ඉස්කෝලෙට යනකොට වෙලාව අටට කිට්ටුයි. කොහොමත් අපේ ඉස්කෝලේ පටන් ගන්නේ උදේ අටට. අපි ඉගෙන ගන්නේ මුදියල ආදර්ශ පාසලේ. උදේට කොටගම හන්දියට පයින් ඇවිත් ඉතිරි ටික බස් එකේ යනවා. කිලෝ මීටර් තුනක් හතරක් පයින් එනවා.”

දරු දැරියෝ හති අරින ගමන් පවසති. මග දෙපස ඉලිප්පි ඇති ගල් උඩ වාඩි වී ඔවුහු ගිමන් හරිති.

“වැස්ස දවස්වලට අපිට ඉස්කෝලේ යන්න විදිහක් නැහැ. ඒ වගේ ම තමයි ඇඳුම් වේලගන්නත් බැහැ. අපිට මහා ගොඩක් සුදු ඇඳුම් නැහැ. අම්මලට තාත්තලට ඒවා අරන් දෙන්න වත්කමකුත් නැහැ. දරුවන් කියන්නේ කනගාටුවෙනි. ඇතැමෙකුගේ සපත්තුවල ඉදිරිපස කොටස කැඩී බිඳී ගොස් ය. මේ පාරේ යනකොට සපත්තු දාන්න බැහැ. පාරේ ගල් මුල් වැඩි නිසා ඉක්මනටම සපත්තු කැඩෙනවා. අපේ ගමට යන්න පහුගිය කාලේ අලුතෙන් පාරක් කැපුවා. ඒත් ඒ පාරේ කවුරුවත් යන්නේ නැහැ. ඒ පාර හරි දුරයි. මේක තමයි අපේ ගමට තියෙන ළඟම පාර. අම්මා කියලා තියෙන්නේ ඒ පාරේ එන්න එපා කියලා. කැලෑව වැඩියි. දැරියක හුරතල් හඬින් පවසන්නීය. ගමන දුෂ්කර වුව ද මේ පුංචි ඔවුන්ගේ ලෝකය සුන්දර ය. ඔවුන්ට ඉටුකර ගැනීමට ප්‍රාර්ථනා මෙන් ම බලාපොරොත්තු ද ඇත.

“මං කවදා හරි ගුරුවරියක් වෙනවා.”

“මං දොස්තර කෙනෙක් වෙනවා.”

“මං විද්‍යාඥයෙක් වෙනවා.”

“මමත් ගුරුවරියක් වෙනවා.”

ඈත දුෂ්කර ගමක වෙසෙන මේ දරු දැරියෝ අනාගතය ගැන අපමණ සිනහ දකිති. ඒ සිහින සැබෑකර ගන්නට ඔවුහු දිනපතා දුෂ්කර ගමනක යෙදෙති.

බිබිලේ සිට කිලෝමීටර් දහයක් පමණ ඈතින් පිහිටි හපුගහපතන ගම්මානය සුන්දරය. ඒ සුන්දර බව වඩාත් ස්මතු වන්නේ එහි වෙසෙන ගැමියන් නිසා ය. අතිශය දුෂ්කර වුව ද කිසිවෙක් ගම හැරදා යන්නට සූදානම් නැත. ඔවුන්ට අවශ්‍ය එම ගමේ ම ජීවත් වෙමින් තම දරුවන්ගේ ජීවිත සොඳුරු කිරීමට ය?.

දරුවෝ රිසිසේ ගමින් ඈත කඳු මුදුනට දිවයති. ගස් කොළන් අතර වැදෙමින් ඔවුන්ගේ සිනා හඬ ඇසෙනවා මිස දැන් ඔවුහු රුව නොපෙනේ.

විශේෂ ස්තුතිය
බිබිල හෑපොළ ඒ.ඇම්. ගුණපාල මහතාට
ඉනෝකා සමරවික්‍රම
ඡායාරූප - විමල් කරුණාතිලක 
http://www.silumina.lk/2013/07/14/_art.asp?fn=as1307141

දුටුගැමුණු රජතුමා කතරගම මහා දේවාලය හදපු හැටි

පසුගිය පොසොන් පෝය දවස කතරගම පුදබිම මහජනතාවකගෙන් පිරීඉතිරී ගියේ චිරාත් කාලයක් පවත්වාගෙන එන මංගල්‍යයක් එදින සිදුකෙරුණු නිසා... ඒ මංගල්‍යයට කියන්නේ කප් සිටුවනවා කියලා... කප් සිටුවන්නේ පෙරහර අහවල් දවසේ පැවැත්වෙනවා කියලා හරියට දින වකවානු නියම වුණාම... දන්නවද කප් සිටුවනවා කියන්නේ මොකක්ද කියලා... කප් සිටුවන එක විතරක් නෙවෙයි, කතරගම දෙවි හාමුදුරුවන්ගේ තෙද බල අනුහස තියෙන ලෝකේම දන්න කතරගම මහ දේවාලෙත් එක්ක බැඳිච්ච කොච්චර විස්මයන් තියෙනවද... ඒ ගැන ලිපි පෙළක් ලියන්නයි කියලා මට කිව්වේ අපේ ප්‍රධාන කර්තෘ තුමා...




මේකට කාවද සම්බන්ධ කරගන්නේ... ඒකට උත්තරේ හොයාගෙන තමයි අපි කතරගම ආවේ... තැන් තැන් ගොඩකට ගිහින් අන්තිමට අපට අවශ්‍ය කෙනා ළඟට අපිව යැව්වේ දෙවියෝ කියලයි මට හිතුණේ... සොමිපාල රත්නායක මහත්තයා... ඒ කියන්නේ කතරගම මහ දේවාලේ ප්‍රධාන කපු ධුරන්දරය හොබවන ඒ නිහතමානී දැනුමැත්තා අපිත් එක්ක කතා කළේ හරිම සැහැල්ලුවෙන්... ජීවිතේ දෙවියන් වෙනුවෙන් කැප කරලා, නරයන් සහ දෙවියන් අතර දශක පහකට වඩා පාලමක් වෙලා, හැදෙන, වැඩෙන, නැසෙන මිනිස් ප්‍රාණීන්ගේ යස ජීවිත දිහා බලලා, අදත් ඒ වෙනුවෙන් කැපවෙලා ඉන්න අපූරුව.... ඒ හවස අපිට ජීවිතේට අමතක නොවන දැනුමක් ලබා දුන්නා ඔහු... ඉතින් අපි ඒ කතරගම දෙවි හාමුදුරුවන්ගේ අනුහස් පිරිච්ච කතා ගොන්නට ඇහුම්කන් දෙමුද...


කතරගම දේවාලේ ආරම්භය කොහොමද වුණා කියන්නේ රත්නායක මහත්තයා...


ඔව්... මේ දේවාලේ ගොඩනැඟුවා කියන්නේ කි.පූ. හැටගණන්වල... මේ දේවාලේ ආරම්භය කියන්නේ දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවන්ගේ කාලේ... ඉතින් ගාමිණී කුමාරයා මාගම ඉඳලා මෙහෙන් තමයි අනුරාධපුරේ ජයගන්න ගියේ... ඒ කාලේ තවලම් තමයි වාහනවලට තිබුණේ... දැක්කද ඔය දේවාලේ තියෙනවා පින්තූරයක් දෙවියන් වැඳගෙන ඉන්නව කෙනෙක්... ඒ කියන්නේ අරුණගිරි නාදන් කියන සාමි... මේ වල්ලි අම්මා එක්ක සම්බන්ධ කතාව... ඔය සාමි ඇවිල්ලා මෙහේ දඹුව කියන හරියේ තපස් රැක්කා... ඔය අතරේ ඍෂි දේවතාවියකට අපලයක් වුණා... එයා ජේ‍යාතිෂය කරන අයගෙන් ඇහුවා මොකද කරන්නේ කියලා... ඒ ගමන ඒ අය කිව්වා ඔය අපලයට කරන්න තියෙන්නේ එයාට ලැබෙන දරුවන් හතර දෙනාව දඹදිව හතර තැනක දාන එක කියලා... ඊට පස්සේ අපලේ දුරුවෙනවා කිව්වා... එහෙම කිව්වාට පස්සේ ඒ අය ආවා ආයිත්... එතකොට මේ පැත්තේ හිටියේ වැද්දෝ... මේ අය මුව දඩයමේ යනවා... එතකොට ඒ කාලේ තිබුණා නුග ගහක්... දැන් ඔය කිරි වෙහෙරට යන පාරේ රාවණ පිළිමේ තියෙන තැන තියෙන්නේ... ඒ කියන්නේ මා නුග ගහක්... මේ නුග ගහේ පොඩි ගෙඩි තියෙනවා රතුපාට... මේ ගෙඩි කනවා මුවෝ,... ඉතින් මේ ගෙඩි වැටෙන කාලෙට මුවෝ රැස්වෙනවා... මේ මුවෝ අල්ලන්න වැද්දෝ වළක් කැපුවා..


බොරු වළක්...


ඔව් බොරු වළක්... මෙතැනදී අර ඍෂි දේවතාවියට දරුවෙක් ලැබුණා.. ගෑනු දැරියක්... එතැන වළට දාලා එයා ගියා.. පස්සේ මුව දඩයමේ ආව වැද්දෝ දැක්කා මුව රංචුව එහාට ගියත් එක මුව දෙනක් ටිකක් වෙලා ඉඳලා හිමිහිට යනවා... ඒ ගමන වැද්දෝ ළං වෙලා බලද්දී ගෑනු දරුවෙක් හිටියා වළ ඇතුළේ... ඒක තමයි ඔය වල්ලි අම්මා දේවාලේ මුව රංචු ඇඳලා තියෙන්නේ... ඊට පස්සේ වැදි රංචුව මේ දැරියත් අරගෙන වැදි නායකයා ළඟට ගියා... නන්ද කියන වැදි නායකයා... එයාට දරුවෝ නෑ... එයා පෝෂණය කළා මේ දරුවා... මේ ගොල්ලන්ගේ ප්‍රධාන ආහාරය තණ පිටි, මී පැණි, එළඟිතෙල්. පස්සේ කාලෙක මේ දැරිය වැඩෙද්දී අර තණ හේන්වලට බහින කුරුල්ලෝ එළවන්න ගියා. එයා සින්දු කිය කිය තමයි මේ කුරුල්ලෝ එළෙව්වේ... පස්සේ අර ස්වාමි බැලුවා මේ කවුද මෙහෙම සින්දු කියන්නේ කියලා... එයා රහසේ බැලුවාම මෙන්න ලස්සන තරුණියක්... ඒ ගමන සාමි කල්පනා කළා මේ තරුණිය ඔබින්නේ කන්ද සාමිට තමයි කියලා. එයා ගිහින් කන්ද සාමිට මේ තරුණිය ගැන කිව්වා... කන්ද සාමි කියන්නේ කතරගම දෙවියන්ට... මේ තරුණිය බලන්න ආවේ යාළුවෝ දෙන්නෙක් එක්ක... ඒ තමයි නබීර් සහ ශිවලිංගම්... මේ දෙන්නා එක්ක තමයි ආවේ... ඇවිල්ලා කතරගම දෙවියෝ වැඩහිටි කන්දේ නැවතුණා... අනෙක් දෙන්නා මෙහෙට ආවා.... ඒ දෙන්නා නැවතුණේ මෙහේ...


ඉතින්...


කතරගම දෙවි හාමුදුරුවෝ මේ යාළුවෝ දෙන්නත් එක්ක වල්ලි අම්මා බලන්න ගඟ දිගේ ගියා... මෙහෙම යන අතරේ දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවෝ සේනාවක් අරන් අනුරාධපුරේ ජයගන්න යනවා... ඒ යන අතරේ කතරගමයි, තිස්සමහාරාමෙයි අතරෙදි කුමාරයා සේනාවට යන්න කියලා වනාන්තරේට ඇතුළු වුණා. මෙහෙම ගිය කුමාරයාට වනාන්තරේ ඇතුළෙදි හේනක් කරන අම්මා කෙනෙක් හමු වුණා... කුමාරයා ඒ අම්මට කිව්වා "මට බඩගිනියි අම්මා" කියලා. ඒ ගමන ඒ අම්මා කුමාරයාට කිව්වා "මං බොහොම දුප්පත් ... ඒත් උඹට කන්න මං සුනු සාල් වගයක් තියෙනවා ඒක උයලා දෙන්නද" කියලා... කුමාරයා "හා" කිව්වා... පස්සේ ඒ අම්මා කුමාරයාට සුනුසාල් හදලා දුන්නා... උණු උණුවේම කන්න... කුමාරයා තැනින් තැනින් අර සුනුසාල් කද්දි ඒ අම්මා කිව්වා "මොකක්ද පුතේ ඔය කන විදිය... හරියට ගැමුණු කුමාරයා යුද්ධ කරනවා වගේනේ" කියලා... පස්සේ කුමාරයා ඇහුවා "ඇයි ඒ" කියලා... "ඇයි දෙයියනේ ගැමුණු කුමාරයත් තැන තැන යුද්ධ කරනවා විතරයි කොනකින් පටන් අරන් ඉවර කරන්නේ නෑනේ" කිව්වා. කුමාරයා මේකත් හිතේ තියාගෙන තමයි එතැනින් එළියට බැස්සේ.... එතකොට ඔය අතරේ ආව අර සේනාව විවේකයක් ගන්න, උයා පිහාගන්න නැවතුණා දැන් ඔය කාවාඩිමඩු කියන තැන වැල්ලේ... ජූලි මාසේ... වතුරත් අඩුයි... ඔහොම වෙන අතරේ කතරගම දෙවි හාමුදුරුවෝ සන්නාසි වේශයක් මවාගෙන ඔය පැත්තේ යනවා... ඒ යන අතරේ මේ තවලම්වල දාපු ආයුධ එහෙම මලුවලට දාලානේ තිබුණේ.. සන්නාසි වේශයක් මවාගෙන හිටිය කතරගම දෙවි හාමුදුරුවෝ ඇහුවා මොනවද ඔය මලුවල තියෙන්නේ කියලා... පස්සේ සේනාව භාරව හිටිය කෙනෙක් කිව්වා මේවායේ තියෙන්නේ උඳු කියලා...


ඇයි එහෙම කිව්වේ...


ඇයි ඉතින් සන්නාසි වේශෙන් ඉන්න කෙනා ඇඳුරුවේ නෑනේ... එයා ඉල්ලයි කියලයි එහෙම කිව්වේ... පස්සේ සන්නාසි උන්නාන්සෙත් "හා" කියලා යන්න ගියා. පස්සේ මේ අය උයන්න එහෙම බඩු හාල්, එළවලු ගන්න අර මලු ලෙහලා බැලුවාම ඒවා උඳු වෙලා... හැම මල්ලක්ම උඳු වෙලා... ආයුධ මලු වුණත් උඳු වෙලා. මේ අතරේ කුමාරයා ආවා... පස්සේ සේනාව භාරව හිටිය සෙන්පතියා කිව්වා වෙච්ච දේ... කුමාරයාට දැන් ඕනේ වෙච්ච දේ බලන්න නෙවෙයි... ඒ ගිය කෙනා කවුද බලන්න... ඉතින් කුමාරයා ඒ සන්නාසි උත්තමයා ගිය දිහා අහ අහා ආවා... ඒ එනකොට ඔය දැන් දිය කපන තොට තියෙන්නේ... එතැනට කියන්නේ ජීවමාන තොට කියලා.... ඔය ඔතැන මැද තමයි උන්නාන්සේ හිටියේ... ඒ ගමන කතරගම දෙවිහාමුදුරුවෝ... අර කිව්ව සන්නාසි වේශෙන් ඉන්නේ. එතුමා බැලුවා කුමාරයා දිහා... එතුමා දැක්කා මේ කුමාරයා එසේ මෙසේ කුමාරයෙක් නෙවෙයි... මේ රට එක්සේසත් කරන කුමාරයෙක්... එයැයිට මේ අනුහස පෙන්නන්න ඕනේ කියලා හිතලා අධිෂ්ඨාන කළා ගඟේ සැඩ වතුර කඳක් යන්න කියලා.... ඒ හිතුව විදියටම සැඩ වතුර පාරක් ගලන්න ගත්තා... පස්සේ කුමාරයා කිව්වා අර සන්නාසි උත්තමයට මං මේ බුද්ධ ශාසනේ චිරස්ථිතිය වෙනුවෙන් මෙහෙම සටනක් කරන්න යනවා... මට ඒකට ඔබ වහන්සේ උදවු කරන්න කියලා... ඒ ගමන කතරගම දෙවි හාමුදුරුවෝ කුමාරයාට කිව්වා එන්න ළඟට කියලා...


අර සැඩ වතුර පාර මැදින්...



ඔව්... වතුර පාර සැර අඩු කරලා උන්නාන්සේ කුමාරයාට එන්න ඉඩ හදලා දුන්නා... පස්සේ උන්නාන්සේ ආශීර්වාද කළා...
ඒ ගමන ගැමුණු කුමාරයා කතරගම දෙවි හාමුරුදුවන්ට බාර වුණා මේ රට එක්සේසත් කරන්න මට ජය අත්කර දුන්නොත් මං ඔබ වහන්සේට රන් උළු මාලිගාවක් හදලා දෙනවා කියලා..... ඒ වගේම ඔබ වහන්සේට පුද සත්කාර කරන්න බිමක් සකස් කරලා දෙනවා කියලා... පස්සේ ඉතින් කුමාරයා යුද්ධෙට ගිහින් ඒක ජයග්‍රහණය කරලා මුලු රටේම අග රජු වුණා...


ඉතින්...
ඊට පස්සේ දුටුගැමුණු රජතුමා මෙහෙට ආවා බාරේ ඔප්පු කරන්න...


එහෙම ගියේ වැඩහිටි කන්දට... එතැනදි කතරගම දෙවි හාමුදුරුවෝ දෘෂ්‍යමාන වුණා රජතුමාට... ඒ ගමන රජතුමා කිව්වා කතරගම දෙවි හාමුදුරුවන්ට මං ආවේ පොරොන්දුව ඉෂ්ඨ කරන්න කියලා. ඒ ගමන කතරගම දෙවියෝ කිව්වා "කලියුග කියලා කාලයක් එනවා... ඒ කාලෙදි ඇතිවන මනුස්සයෝ දෙවියන් තියා අම්මා තාත්තවත් අදහන්නේ නෑ.... ඒ නිසා මට රන් උළු මාලිගාවක් හැදුවොත් අපකීර්තියක් වෙන්නේ... ඒ නිසා මට රන් උළු මාලිගාවක් එපා... මට රන්කොත් මාලිගාවක් හදලා දෙන්න" කියලා... පස්සේ රජ්ජුරුවෝ කිව්වා කතරගම දෙවි හාමුදුරුවන් මට තැනක් පෙන්නන්න කියලා... ඒ ගමන කතරගම දෙවි හාමුදුරුවෝ වැඩහිටි කන්දේ ඉඳලා ඊයක් විද්දා... ඒ ඊය වැටුණු තැන තමයි කතරගම මහ දේවාලේ හැදුණේ... ඊට පස්සේ පන්සිය පනස් පස් දෙනෙක් නිල කපු කමිටු පත්කරලා, නින්දගම් ප්‍රදානය කරලා ඉර හඳ පවතින තුරු මේ තැන ආරක්ෂා කරලා, ආවතේව කරන්න පත්කෙරුවා. ඒ විදියට අපිත් තවමත් ඒ කටයුතු පුරාණේ අපේ පරම්පරා ඥාතීන්ගේ ඉඳලා කරගෙන එනවා... අපිත් ඒ පරම්පරා අයිතිය, උරුමය රැකගෙන යනවා...


රත්නායක මහත්තයලටත් නින්දගම් අයිතිද....


ඔව්... ඔය කටගමුව කියන්නේ එහේ... ඒ කියන්නේ කපුගොල්ල ඉන්නවා දෙගොල්ලක්... එදා හිටියා තේවය කරපු ගොල්ලයි, දවස් තේවය කරපු ගොල්ලයි කියලා ‍ෙදාගොල්ලක්... ඉතින් ඔය තේවය කපුගොල්ල කියන අයට ඒ කියන්නේ අපට තිබුණ නින්දගම් ප්‍රමාණය අක්කර ‍ෙදාළොස්දාස් අටසිය අසූ දෙකයි රූඩ් තුනයි පර්චස් දාහතයි... ඒ කාලේ මායිම් පෙන්නුවේ වරහනෙන් පලු ගහ... පහළ හේපිටෙන් ගඟ, මාරගාඩුව ගුරුගොඩ කියන මායිම් පෙන්නුවා, මුත්තා ඒ කාලේ...


ඒ කිව්වේ....


1918 නේ ඔය අක්කර පර්චස් ආවේ... ඒ මායිම්වලින් තමයි මැන්නම ඔය ගාණ ආවේ... කොහොම හරි අක්කරයකට රුපියල ගාණේ බදු අය කරද්දී අපට සල්ලි අගහිඟ නිසා අන්තිමට අක්කර එකසිය තිහකට සීමා වුණා... දැන් තියෙන්නේ ඒ ගාණ...


තේවය කපුගොල්ල කොච්චර ඉන්නවද...


හය දෙනයි... පෙරහර පසුරාළයි හත්දෙනයි... එයා තමයි ඇතා පිටෙන් දෙවියන් වැඩම කරන්නේ... ඉතින් මේ හත්දෙනා තමයි බැද්දේ කණු කැපීම, මණ්ඩපයේ කණු කැපීම, වත බැඳීම, දෙවියන් වැඩම කිරීම, දිය කපන්න දෙවියන් ඉස්සීම, ගෙවදීමේ චාරිත්‍රය කිරීම, ඇසළ මංගල්‍යයේ මහනානුමුර මංගල්‍ය කිරීම කියන දේ කරන්නේ තේවය කපුගොල්ල.... දවස් තේවය කරනවා කියන්නේ දවස ගාණේ කරන අය....


එතකොට ඔය තේවය කියන්නේ මොකක්ද රත්නායක මහත්තයා...


තේවය කියන්නේ හැන්දෑවේ හයාමාරට විතර මුරුතැන් පූජාව කරනවා.... පහන් ආලෝක පූජාව කරනවා.. ඒ කරන්නේ තේවය... මේ කියන්නේ දවස් තේවය... ඒ අය දවස ගාණේ කරන චාරිත්‍ර.... එතකොට උත්සව කාලෙට විතරක් කරන තේවය කරන්නේ වෙන කපුගොල්ලක්... ඒ අය ඒ තේවය කරන්නේ කතරගම ප්‍රධාන උත්සවවලට විතරයි... එහෙම උත්සව කාල හතරක් තියෙනවා කතරගම....


ඉතින් ගොඩාක් දේ දැනගත්ත හින්දා චුට්ටක් මනස සුවපත් කරගෙන ඉමු.... මේ කතරගම දෙවියන්ගේ ප්‍රකට පුද බිමේ අප්‍රකට තොරතුරු දින හැරෙන ලිපි පෙළක්... රත්නායක මහත්තයා අපිත් එක්ක හුඟාක් දේ කතා කළා.... කවදාවත් මාධ්‍යවලට කතා කරපු නැති දේ පවා... දේව රහස් වගේ හැංගිච්ච දේත් ඒ අතරේ තිබුණා... ඉදිරි කලාපවලදී ඒවාත් ඔබට දැනගන්න ලියන්නයි මං හිතාගෙන ඉන්නේ... ඊළඟ සතිය වෙනකම් කතරගම දෙවි හාමුරුවන්ට තියෙන බැතිය තව තර කරගෙන ඉවසලා ඉන්න ඔබ....


අනුරාධ එදිරිසිංහ

Search This Blog